środa, 4 września 2013

Spójniki w języku niderlandzkim - część 1. (en, want, dus, maar)

Spójniki (de conjuncties, de voegwoorden) łączą ze sobą zdania.
Dziś przedstawiam cztery spójniki, które łączą ze sobą zdania równorzędne (de hoofdzin + de hoofdzin), a więc występuje po nich szyk prosty - czyli najpierw podmiot (het onderwerp), potem orzeczenie (de persoonsvorm). Jak to wygląda w praktyce? Ano tak:

en - i

Het was mooi weer gisteren en wij gingen naar buiten. 
Wczoraj była ładna pogoda i poszliśmy na dwór.

wij - het onderwerp - podmiot
gingen - de persoonsvorm - orzeczenie

want - bo, ponieważ

Wij gingen gisteren naar buiten want het was mooi weer.
Poszliśmy wczoraj na dwór, bo była ładna pogoda.

het - het onderwerp 
was - de persoonsvorm

maar - ale, lecz

Het regende vanochtend maar wij gingen toch naar buiten.
Z rana padał deszcz, ale my i tak wyszliśmy na dwór.

dus - więc

Het was mooi weer gisteren dus wij gingen naar buiten. 
Wczoraj była ładna pogoda, więc wyszliśmy na dwór.

Proste, prawda? Holendrzy przywiązują dużą wagę do szyku wyrazów w zdaniu (de woordvolgorde). Nadaje to mowie swoistą melodię i jest dla nich tak ważne, jak dla nas ortografia ;) Bardziej będzie to widoczne, kiedy zapoznamy się z kolejnymi spójnikami - wymagającymi szyku przestawnego. Ale o tym - innym razem ;)

12 komentarzy:

  1. Mam spory sentyment do niderlandzkiego, chodziłam 1 semestr na lektorat. Fajnie odkrywać podobieństwa między nim a moją miłością nr 1 ;), czyli niemieckim.

    Ciekawe, że gdzieś jeszcze istnieje szyk prosty. Jest może jeszcze szyk przestawny i końcowy ;)?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak jest, jak najbardziej szyk przestawny i końcowy istnieje - niemiecki i holenderski to jednak dwa bratanki ;) O tym będzie w kolejnych postach.

      Usuń
  2. Z tego co mi wiadomo przy DUS stosujemy inwersję. Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Inwersja jest często stosowana w języku mówionym, ale ściśle rzecz biorąc nie jest to właściwa forma.
      http://www.dutchgrammar.com/forum/viewtopic.php?p=43

      Usuń
    2. Tylko że ja się właśnie z podręcznika do Niderlandzkiego w szkole tego uczę... Z tym językiem to same problemy :) Pozdrawiam

      Usuń
    3. Być może rada językowa uznała już ten powszechny błąd za normę ;)

      Usuń
  3. No i ja również mam problem z tym "dus". Kończę kurs A1 i w książce stoi, że po dus inwersji nie ma, a na teście próbnym nasza nauczycielka uznała nam to za błąd i poprawiła zdanie na takie z inwersją. Niebawem mam test właściwy (będzie go sprawdzał kto inny), a ja nie wiem czy mam pisać z inwersją czy nie, szkoda mi punktu stracić z takiego błahego powodu, no i co mam zrobić? :)) Pozdrawiam Edyta

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Może pogadać z nauczycielką pokazując podręcznik?
      Tak to już jest - im dalej w las, tym więcej drzew, im więcej wiemy, tym więcej pytań się pojawia i dylematów. Nawet z tej krótkiej naszej dyskusji wynika, że w jednym podręczniku jest zalecana inwersja, a w drugim nie.... A swoją drogą, z jakiego podręcznika korzystacie?

      Usuń
  4. Dzięki za odpowiedź :) Oczywiście zadam pytanie na ten temat, ale to dopiero w przyszłym tygodniu, a ja z niecierpliwości zaczęłam szukać informacji na własną rękę ;) Bo nauczycielka swoją drogą, a nie wiem jakie preferencje będzie miała w tym temacie osoba, która będzie sprawdzała nasze prace. Korzystamy z Contact-u.
    Ciekawe z jakiej książki korzysta autor komentarza wyżej, bo rzeczywiście ciekawie robi się z tym "dus" :)
    Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
  5. Wyjaśniło się. NIe ma inwersji. Nauczycielka się pomyliła przy sprawdzaniu :)
    A tak przy okazji czy w języku holenderskim możliwe jest zdanie "De sokken staan in de kast"? Czy tylko liggen?
    Pozdrawiam
    Edyta

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. W tym zdaniu powiedziałabym "liggen".
      Natomiast można użyć czaswonika "staan" w znaczeniu "pasować" (np.: De sokken staan je goed.) albo w znaczeniu "znajdować się" (De sokken staan in dit boek - skarpetki - a dokładnie ich zdjęcie, rysunek itp. - znajdują się w tej książce.)

      Usuń
    2. Dziękuję, jest Pani niezastąpioną pomocą :)

      Usuń

Podziel się ze mną swoją opinią - z przyjemnością przeczytam Twój komentarz :) Podpisz się jednak proszę, zwłaszcza jeśli oczekujesz odpowiedzi.